МТГ «RэЗэрвацыЯ»

ШЧЫРА ДЗЯКУЕМ усім нашым данатарам і фундатарам — ВЫ НАЙЛЕПШЫЯ 🤩!
Дзякуючы вашай падтрымцы ў «Тлумачальным слоўніку беларускай літаратурнай мовы» (2022) апрацавалі словы да літары Л і крыху самой Л (ажно па слова «лугаво́дства»!)... а потым вылучаны нам месячны ліміт на сэрвісе кончыўся.Але мы не сядзелі седзьма, чакаючы «перазарадкі» сэрвісу, а зрабілі вось што:
* апрацавалі «Слоўнік іншамоўных слоў» (1999) па літару Й уключна (а гэта азначае, што намі зроблена ўжо 550 старонак першага тома!). Тамсама, дзе пазначаны націск супярэчыць нарматыўным слоўнікам (ТСБМ, ТСБЛМ, СБМ, БРС) і «Беларускай Энцыклапедыі», паправілі націск на правільны;
* амаль да ўсіх апублікаваных на Verbum.BY дадалі прадмовы і інструкцыі як карыстацца слоўнікамі, якія прысутнічаюць у арыгінальных кніжных выданнях (практыка паказала, што шмат людзей не заўсёды разумеюць, што́ ў гэтых слоўніках прадстаўлена, чаму, як і навошта), а таксама спасылкі на арыгіналы адсканіраваных слоўнікаў у PDF/DjVu (каб кожны, хто сумняваецца ў апублікаваных на сайце расчытаных тэкстах слоўнікаў, сам мог пераправерыць усё па арыгінальных кніжках). Знайсці іх проста — на галоўнай старонцы націскаеце на любы слоўнік і вуаля, вось яны, спасылкі, амаль у самым версе пад назвай слоўніка;
* у шматтомным «Тлумачальным слоўніку беларускай мовы» (1977-84) у загалоўных словах аднавілі раней адсутныя націскі (націскі ў склонавых канчатках і спрагальных формах дзеясловаў адновім можа калі пазней). Шмат націскаў адрозніваецца ад распаўсюджаных у цяперашні час, таму паглядзець іх будзеце цікава і тым, хто цікавіцца развіццём нашай мовы;
* апублікавалі новы слоўнік — Proverbia Et Dicta / Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (Мінск: «Універсітэцкае», 1993).
Калі ўсё прачытанае выклікала ў вас ахвоту падтрымаць нас — паддайце свайму жаданню! 😉
P.S. А вось Герояў 2 бадай цэлы месяц не рабілі 😞: у нашага карэктара згарэў ноўтбук, мы чакалі, як сэрвіс-цэнтр заменіць па гарантыі. Абяцаем у гэтым месяцы ўсё нагнаць-навярстаць.

Дзякуючы вашай падтрымцы ў «Тлумачальным слоўніку беларускай літаратурнай мовы» (2022)

Так, мы ўзяліся за апрацоўку ТСБЛМ 2022 — «Тлумачальнага слоўніка беларускай літаратурнай мовы» (2022) пад рэд. І. Л. Капылова. Слоўнік гэты значна адрозніваецца ад ужо апублікаванага на Verbum.By ТСБЛМ 1996 пад рэдакцыяй Судніка і Крыўко і да выхаду новага шматтомнага «Тлумачальнага слоўніка беларускай мовы» (НТСБМ) у дачыненні да літаратурнай нормы застаецца асноўным слоўнікам падобнага тыпу.

Для апрацоўкі ТСБЛМ 2022 мы выкарыстоўваем адзін сэрвіс, што значна паскарае працу і павышае выніковую якасць (параўнуйце: 20 старонак за 2 дні апрацоўкі ўручную і 75+ старонак за дзень з дапамогай сэрвісу!). На цяперашні час мы апрацавалі літары А-В — гэта недзе 20% ад усяго слоўніка. Аднак паслугі гэтага сэрвісу, на жаль, не бясплатныя: каб давесці апрацоўку слоўніка да канца, неабходна аплачваць паслугі сэрвісу яшчэ некалькі (2—3) месяцаў.

Таму для працягу працы нам сапраўды патрабуецца ваша фінансавая падтрымка, якую вы можаце аказаць тут сваёй падпіскай або разавым ахвяраваннем.

Учора, 5 мая 2025, праект fheroes2 абнавіўся да версіі 1.1.8. З такой нагоды мы вырашылі прадставіць супольнасці нашу працоўную версію беларусізацыі Герояў 2 (HoMM2).

Чаму ўзяліся за гэта? Мы думалі, што зрабіць «даўнгрэд» перакладу з Герояў 3 будзе вельмі і вельмі проста. Думалі, што гэта зойме літаральна дзень-два. Якімі мы былі наіўнымі . Але раз узяліся за справу, то трэба даводзіць яе да канца. Пагатоў праца над Героямі 2 дазваляла яшчэ раз пераправерыць пераклад Герояў 3 і (праз спадчыннасць і пераемнасць паміж гэтымі гульнямі) лепш разумець чаму нешта ў гульнях менавіта так, а не іначай.

Наша беларусізацыя Герояў 2 яшчэ не ўваходзіць у склад fheroes2, але ўсяму свой час. Зацікаўленыя ўжо могуць апрабаваць-патэставаць працоўную версію.

Акрамя гэтага, мы

* зрабілі беларусізацыі-«заглушкі» для In Wake of Gods (WoG)/ERA 3 – у якіх, як і ў выпадку з HoTA, усе арыгінальныя тэксты з Герояў 3 перакладзены намі, а ўсе новаўвядзенні (у тым ліку скрыпты), якія з’явіліся ў WoG/ERA 3, застаюцца без змяненняў;

* дадалі магчымасць інтэграцыі беларусізацыі Герояў 3 непасрэдна ў гульню (без патрэбы выкарыстання HoMM3 HD Mod) – спецыяльна для алдскульных дзядоў, якія хочуць пагуляць у любімую гульню на рэальным старэнькім Pentium 3 з лямпавым маніторам;

  * абнавілі беларусізацыі класічных Герояў 3 і HoTA.  

Што з абяцанага зроблена за два з хвосцікам месяцы:

* З двухтомнага «Слоўніка іншамоўных слоў» (1999) А. Булыкі, акрамя раней апрацаваных слоў на літары Э, Ю, Я, зроблены яшчэ словы на літары А-Г. З першага гледзішча не так і шмат, але якраз словы на гэтыя чатыры літары займаюць 410 старонак ‒ а гэта 29% ад усяго аб'ёму двухтомніка.

* Таксама поўнасцю апрацаваны «Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка» (2005) А. Булыкі, які з'яўляецца дапаўненнем да папярэдняга слоўніка і займае 334 старонкі.

Агулам 744 старонак ‒ здаецца, мы няблага папрацавалі. І працягваем працаваць далей, а вы працягвайце пашыраць інфармацыю аб нас сярод сяброў і знаёмых і падтрымліваць нас! ;-)

10 красавіка 2025 у ранні доступ Steam выйшла Hollywood Animal — сімулятар галівудскага кінабізнесу XX стагоддзя.

У Hollywood Animal ёсць усё, за што любяць гульні такога жанру, — будаўніцтва, менеджмент рэсурсаў, паляпшэнні — але ўсё гэта толькі абалонка. Галоўнае ж — выбар, які вы раз за разам робіце, і людскія гісторыі, якія пішуцца ў працэсе. Капрызы, прадузятасць, залежнасці, сакрэты мінуўшчыны: шоу-бізнес — заўсёды клубок канфліктаў, і толькі вам па сілах яго разблытаць.

Гульню робіць беларуская каманда Weappy Studio, а яшчэ яна з «каробкі» мае афіцыйную, зробленую намі беларусізацыю.

«А што вы дзесяць дзён чакалі, перш чым навіну апублікаваць?» — можа абурыцца нехта. Шчыра просім прабачэння, але ні ў распрацоўшчыкаў, ні ў МТГ «RэЗервацыЯ» не было і вольнай хвілінкі нават скрыншоты зрабіць. А цяпер ёсць. Дарэчы, пра скрыншоты — вось яны.

Вось, нарэшце, і настаў дзень, калі ў класічных Героях мяча і магіі 3 (HoMM3) збеларусізавана ўсё, што мы хацелі збеларусізаваць ‒ усё неабходнае для гульні (меню, дыялогі, назвы і апісанні істот, будынкаў, артэфактаў, чараў, уменняў і г. д.), у тым ліку графічныя элементы інтэрфейсу. Таксама, дзякуючы суполцы łokar (нашым калегам па перакладчыцкім цэху), перакладзены ўсе сюжэтныя кампаніі (як асноўнай гульні, так і двух дапаўненняў) ‒ у гэтай справе мы выступілі выключна карэктарамі.

Варта адзначыць, што́ ў фінальнай версіі беларусізацыі Герояў 3:

* пакінута арыгінальная агучка відэаролікаў сюжэтных кампаній (планавалася згенерыраваць беларускамоўную агучку, але прыстойнага генератара голасу, які б задаволіў нас, так і не знайшлося, таму мы адмовіліся ад гэтай ідэі);

* пакінуты неперакладзенымі паасобныя несюжэтныя мапы, у тым ліку навучальная мапаtutorial.tut(мы адпачатку не планавалі гэтага рабіць, і ў łokar таксама не браліся за гэта);

* пакінуты неперакладзенымі рэдактары мап і кампаній (з-за пэўных тэхнічных праблем інтэграцыі перакладу ў гульню і магчымых праблем несумяшчальнасці);

* няўзгодненасць дапасавання па склонах у некаторых месцах у гульні (гэта патрабуе ўмяшання ў праграмны код гульні, і мы шукаем магчымасць стварэння такой мадыфікацыі).

У далейшым нейкіх глабальных змяненняў не плануецца ‒ будуць хіба што касметычныя і арфаграфічныя праўкі, а таксама фіксы крытычных багаў.

Цяпер перакладчыцкай суполцы МТГ «RэЗервацыЯ»

Не сакрэт, што МТГ «RэЗервацыЯ» даўно і плённа супрацоўнічае з беларускім айлайн-слоўнікам Verbum.By ‒ каб на гэтым сайце з'яўляліся новыя слоўнікі ў зручным для карыстання выглядзе, мы шукаем іх, скануем, распазнаём і расчытваем. Пільныя вочы, напэўна, заўважылі, што нядаўна былі апублікаваны «Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія» (1971) І. Яшкіна , а ўчора ўвечары тамсама з'явілася «дэмка» (толькі словы на літары Э, Ю, Я) двухтомнага «Слоўніка іншамоўных слоў» (1999) А. Булыкі.

І каб праца над расчытваннем гэтага слоўніка працягнулася, а таксама каб планаваць і гарантаваць будучае развіццё і папаўненне гэтага інтэрнэт-рэсурсу (напрыклад, расчытванне тлумачэнняў у «Гістарычным слоўніку беларускай мовы» (ГСБМ) або расчытванне 18-томнай «Беларускай Энцыклапедыі» (БелЭн), а можа што іншае) ‒ падтрымайце нашу працу фінансава. Таксама добрай падмогай ад вас будзе, калі вы падзеліцеся гэтай навінай-абвесткай у сваіх сацсетках або іншым чынам распаўсюдзіце інфармацыю пра нашу працу. Што казаць, усё залежыць толькі ад вашай актыўнасці.

Мы вельмі замарочыліся над такой (як некаму можа здацца, малазначнай) часткай гульні як уласныя назвы. Паколькі сваёй беларусізацыяй Герояў МТГ «RэЗэрвацыЯ» замахнулася закласці нейкі падмурак (а мо нават нават і нейкую традыцыю 🙂 ) беларускіх перакладаў свету Might & Magic, да адаптацыі ўласных назваў мы падышлі з тымі самымі сур’ёзнасцю і занудлівасцю, як раней да пытання найменняў істот. На наша шчасце, знайшлося інтэрвію з Грэгары Фултанам (Gregory Fulton), распрацоўшчыкам Герояў 3, якое праліла святло на шмат якія цьмянасці і дадало разумення што да чога. Праца над назвамі яшчэ незавершана, аднак большая частка работы ўжо зроблена.

Сваёй беларусізацыі кампаній мы яшчэ не зрабілі (і пакуль за яе нават не браліся 😀 ), а таму прапануем усім ахвочым ацаніць работу суполкі łokar, нашых калег па перакладчыцкім цэху, якія на падставе нашых напрацовак па назвах дарабілі свой пераклад сюжэтных кампаній «Адраджэнне Эрафіі» і «Клінок Армагедону». Усе заўвагі і прапановы, як заўсёды, пішыце ў каментарыі, на пошту або ў Telegram.

Што да самой беларусізацыі Герояў мяча і магіі 3 (Heroes of Might and Magic III), яна дапоўнена і абноўлена ‒ абеларушчыны ўсе элементы графічнага інтэрфейсу, заменены шрыфты, перакладзены жыццяпісы герояў і папраўлена нямала дробязей у самім перакладзе. Беларусізацыя HoTA таксама абноўлена ‒ цяпер яна ўніверсальная, без прывязкі да канкрэтнай версіі гульні.

У наступным месяцы мы плануем поўнасцю дарабіць беларусізацыю класічных Герояў 3, а łokar ‒ прадставіць свой пераклад сюжэтных кампаній дапаўнення «Подых Смерці».

Мы, перакладчыцкая суполка МТГ «RэЗэрвацыЯ», распачынаем амбіцыйны (а калі нашы праекты не былі амбіцыйнымі?) некамерцыйны праект «Беларускія Героі мяча і магіі», які ставіць сабе мэтай беларусізацыю гульняў серыі Heroes of Might & Magic.

Цяпер мы працуем над перакладам класічных Герояў мяча і магіі 3, самай любімай усімі часткі ў серыі, і ўжо гатовыя прэзентаваць вашай увазе першыя вынікі сваёй працы.

На цяперашні момант у класічных Героях 3 (HoMM3) перакладзена амаль усё неабходнае для гульні (меню, дыялогі, назвы і апісанні істот, будынкаў, артэфактаў, чараў, уменняў і г. д.), таксама лакалізавана частка графічных элементаў інтэрфейсу. Неперакладзенымі застаюцца ўласныя назвы (імёны герояў і назвы гарадоў), жыццяпісы герояў, апісанні абставін знаходжання артэфактаў, а таксама сюжэтныя кампаніі і сцэнарыі, над перакладам якіх рупліва працуе наш калега па цэху łokar і якія неўзабаве будуць гатовыя.

Беларусізацыя Horn of the Abyss (HoTA) пакуль становіць сабой «заглушку», у якой усе арыгінальныя тэксты з класічных Герояў 3 перакладзены намі, а ўсе новаўвядзенні, якія з’явіліся непасрэдна ў HoTA, застаюцца на мове арыгіналу (неперакладзенымі).

Запрашаем усіх ахвочых апрабаваць бягучыя вынікі нашай працы і выказаць свае заўвагі і прапановы, звязаўшыся з намі. Таксама дапамагчы праекту можна, любым спосабам распаўсюдзіўшы гэтую навіну.